Czas akcji: początek XIX wieku.
Miejsce akcji: Weimar, Niemcy.
Obsada: 6 ról męskich, 2 role kobiece i 1 epizod.
Druk:
Sztuka w pięciu częściach.
Bohaterami sztuki są dwaj poeci epoki romantyzmu, Johann Wolfgang Goethe i Johann Peter Eckerman. Mistrz i uczeń. Akcja rozpoczyna się, gdy Goethe, wszechstronnie utalentowany twórca i dociekliwy badacz, jest już wybitnym pisarzem i mężem stanu. Eckerman dopiero zaczyna swoją przygodę z literaturą. W scenicznym życiu Eckermana Goethe odgrywa rolę strategiczną - wyznacza mu drogę rozwoju duchowego i stanowi jedyne materialne zabezpieczenie ubogiego poety. W rozmowach i dyskusjach między nauczycielem i uczniem szczególne miejsce odgrywają zagadnienia dotyczące kolorów i barw. Goethe ich powstawaniem i istotą pasjonował się całe życie, jednak dopiero rozwój fizyki, jaki nastąpił po jego śmierci, wyjaśnił tajemniczą naturę barw. Zainteresowania te chce Goethe zaszczepić młodemu Eckermanowi.
Autor dzieli sztukę na pięć części: Prolog, Wiosnę, Lato, Jesień i Zimę. Szczególną rolę odgrywa w przedstawieniu narzeczona Eckermana, Hanusia. Przebywa ona na scenie cały czas, będąc jednocześnie uczestnikiem i komentatorem wydarzeń.
W Prologu dowiadujemy się, że Eckerman pochodzi z bardzo biednej wiejskiej rodziny. Jego ojciec trudnił się drobnym handlem i pewnego dnia syn zaczął uczestniczyć w jego wędrówkach po kraju i tak znalazł się w Weimarze.
Wiosnę rozpoczyna rozmowa mistrza Goethego z Eckermanem. Dotyczy ona rozprawy Eckermana, którą mistrz właśnie skończył czytać. Goethe zleca Eckermanowi studiowanie wydawanych przez niego czasopism. Ponieważ kolejne prace Eckermana bardzo podobają się Goethemu mistrz proponuje mu współpracę. Zachwycony taką perspektywą Eckerman zgadza się zostać sekretarzem - uczniem wielkiego poety. Goethe obiecuje mu wprowadzenie do dobrego towarzystwa i wyrobienie odpowiedniej pozycji w kręgach kulturalno-naukowych, co ma w przyszłości zapewnić mu dobrze płatną posadę. Jednocześnie utrudnia młodemu poecie prowadzenie samodzielnych poszukiwań twórczych, chcąc uzależnić go intelektualnie i finansowo. Tymczasem narzeczona Eckermana, Hanusia, cierpliwie czeka aż zafascynowany osobowością mistrza ukochany, zdecyduje się na założenie rodziny.
Następuje zacieśnienie wzajemnych relacji między poetami. Wyraźnie daje się zauważyć, jak mistrz pasożytuje na młodej wyobraźni Eckermana. Gdy okazuje się, że dla Goethego teoria Newtona jest wielkim błędem szkodliwym dla ludzkiego umysłu, Eckerman i Hanusia jedynie uśmiechają się z wyrozumiałością. Mimo to Goethemu udaje się wciągnąć Eckermana do swoich badań nad barwami i uczestnictwa w eksperymentach ze światłem. Teraz na scenę wkracza syn Goethego, August. Zdominowany całkowicie przez sławnego ojca, popadł w alkoholizm, nie mogąc dorównać mu w żadnej dziedzinie i sprostać jego wymaganiom. Mimo że Eckerman otrzymał w końcu doktorat na uniwersytecie w Jenie, to nie może dostać żadnej stałej posady. Pracuje więc nadal jako sekretarz Goethego.
Narzeczeństwo Hanusi i Eckermana trwa już dwanaście lat, a widoki na obiecaną przez Goethego posadę są nadal marne. Gdy pojawia się możliwość otrzymania pracy w archiwum w Hanowerze, dostaje ją ktoś inny, ku rozpaczy i oburzeniu Hanusi. Obawia się ona, że nie będzie już mogła dać mężowi dziecka, bo jest słabego zdrowia i posunęła się w latach.
Eckerman wszystkie rozmowy z Goethem potajemnie spisuje i planuje je wydać po śmierci poety, co pozwoliłoby mu odnieść poważny sukces finansowy. Gdy w końcu dostaje pracę w bibliotece, okazuje się, że nie przysługuje za to żadne wynagrodzenie. Eckerman decyduje się na wyjazd z synem Goethego do Rzymu. Podczas podróży porzuca jednak towarzystwo wiecznie pijanego Augusta, który umiera w Rzymie na apopleksję. Eckerman nie wraca jednak do Weimaru, gdzie zgorzkniały Goethe, despotyczny starzec zostaje sam, dalej uporczywie badając naturę kolorów.
W finałowej Zimie widzimy Hanusię w stroju mężatki w widocznej ciąży. Goethe samotnie przeprowadzając doświadczenie, dotyczące praw tęczy, przekonuje się, że nie jest mu łatwo spopularyzować swoją teorię barw.
Sztukę kończy monolog Eckermana. Jest to relacja o śmierci Goethego, która nastąpiła 22 marca 1832 roku. W poetyckiej formie opowiada on o odejściu poety do kraju, w którym "rozpościerała się płaska kraina łąk porosłych kępami drzew i zarośli. [...] to jest kraj nie zamieszkany przez ludzi."
Ukryj streszczenie
