Czas akcji: pierwsza połowa XX wieku.
Miejsce akcji: hotel we Włoszech.
Obsada: 2 role męskie, 1 rola kobieca oraz epizod.
Druk: "Dialog", nr 2/1958.
Dramat w jednym akcie.
Cesare Vivoli zwany Cece ma trzydzieści pięć lat. Jest roztargniony, gadatliwy i bardzo sprytny. Ma kłopoty finansowe i mnóstwo znajomych (także ustosunkowanych). Nie zawsze pamięta, kim są, skąd ich zna i jak się wobec nich zazwyczaj zachowuje. "...co to za człowiek? Skąd on mnie zna? Kim ja dla niego jestem? Bo, mój kochany, chyba przyznasz, że my nie zawsze jesteśmy jednakowi, zależnie od nastroju, zależnie od chwili, od stosunków; raz mamy taki sposób bycia, raz inny; wesoły dla jednych, smutny dla drugich, poważny z tym, kpiący z tamtym..."
Pewnego dnia Cece odwiedza w hotelu Carlo Squadriglia, przedsiębiorca robót publicznych. Chce przed wyjazdem podziękować mu za wyświadczenie przysługi - Cece pomógł mu "znaleźć drogę" do ministra robót publicznych. Cesare zdaje sobie sprawę, ile warta jest jego pomoc, ile czasu, a przez to i pieniędzy zaoszczędził dzięki niemu Squadriglia. Protestuje jednak, gdy przedsiębiorca wyciąga portfel - prosi o przysługę za przysługę. Kilkanaście dni wcześniej Cece założył się z przyjaciółmi, że zdobędzie kokotę Nadę. Wygrał zakład, lecz zamiast pieniędzy, dał Nadi weksle na sześć tysięcy lirów, które teraz chciałby odzyskać. Prosi więc Squadriglię, by podał się za przyjaciela ojca Cece i zażądał zwrotu weksli, które mają rzekomo ściągnąć nieszczęście na głowę starca (czyli ojca Cece), doprowadzając do jego bankructwa i utraty honoru. Squadriglia ma udawać oburzenie i pomstować na Cece, a w zamian za weksle oferować Nadi niewielką sumę - kilkaset lirów.
Squadriglia nie umie odmówić Cece; pozostawiony sam na sam z Nadą, poci się i plącze; przekonująco wypada tylko wtedy, gdy mówi, że czuje się niezręcznie i jest speszony. Nada domyśla się prawdy - wie, że Cece przysłał przedsiębiorcę, by odzyskał weksle bez pokrycia. Czuje się oszukana i upokorzona; wie, że gdyby spróbowała zaprotestować weksle, naraziłaby się na śmiech koleżanek, gdyż nie powinna w ogóle przyjąć takiej zapłaty. Oddaje weksle, przysięgając Cece zemstę. Tytułem rekompensaty Squadriglia wręcza Nadi tysiąc pięćset lirów; gdy dziewczyna pokazuje mu rachunek za kapelusz (za który zapłacił zresztą Cece), dorzuca jeszcze sto pięćdziesiąt lirów.
Squadriglia wychodzi; do hotelu wraca Cece. Udaje, że o niczym nie wie. Jest zrozpaczony, że Nada oddała jego weksle. Twierdzi, że Squadriglia jest najsroższym lichwiarzem, który wyłudził od Nadi weksle, by trzymać go w szachu i wymusić wysokie procenty. Nada wierzy Cece, jest skruszona i obiecuje mu to wynagrodzić, nie tylko finansowo...
Ukryj streszczenie
