Czas akcji: rok 1983.
Miejsce akcji: cmentarz nad Renem.
Obsada: 6 ról męskich, 2 role kobiece.
Druk: "Dialog" nr 7/1996.
Dramat w jednym akcie.
Dramat ma luźną konstrukcję; jest pozbawiony akcji. Bohaterami - z wyjątkiem Grabarza i Jürgena - są zmarli, "skazani na wspominanie tego, o czym woleliby zapomnieć, mianowicie ósmego kręgu Piekła". Siadają w grobach, nie wracają jednak do życia - ich ciała uległy częściowemu rozkładowi: "Lotta siada w swoim grobie. Brak jej warg i nozdrzy [...] Arnold płacze swoim jednym okiem". Wspominają różne jubileusze: "Próbuje przewyższyć swojego ojca. Jeszcze jeden jubileusz. (zapala świecę). Dziś miałby dokładnie sto dwadzieścia pięć lat". Opowiadają sobie makabryczne dowcipy: "Jak zmieścić dwudziestu Żydów w volkswagenie? Dwóch z przodu, trzech z tyłu, reszta w popielniczce". Wspominają wojnę, odgrywają procesy zbrodniarzy wojennych. Opowiadają o strasznych egzekucjach w obozach koncentracyjnych i eksperymentach medycznych, których ofiarą padły dzieci.
Helmut, homoseksualista, w czasie wojny był kapo w obozie koncentracyjnym; znęcał się nad więźniami i osobiście zabił wielu z nich. Po wojnie znalazł się w szpitalu psychiatrycznym; utrzymywał, że jest kobietą, Żydówką. Popełnił samobójstwo, wieszając się na pasku. Tego samego dnia jego przyjaciel, Otto, utopił się w wannie, połknąwszy wcześniej garść tabletek. Lotta padła ofiarą antysemityzmu: została utopiona w zamkniętej budce telefonicznej. Mała kaleka, Mitzi, odkręciła gaz i włożyła głowę do piecyka, gdy znalazła pod drzwiami list: "Droga Mitzi. Dlaczego cię wtedy nie zagazowali?".
Mały Jürgen jest nazistą. Na płytach nagrobnych wymalowuje swastyki i hasła "Do gazu". Gdy zmarli zwracają mu uwagę na błędy ortograficzne, ucieka. Niedługo na miejscu cmentarza powstanie boisko; w poniedziałek zacznie się betonowanie.
Ukryj streszczenie
