Musical w 2 aktach; libretto: Samuel i Bella Spewack; teksty piosenek: Cole Porter.
Prapremiera: Nowy Jork 30 XII 1948.
Premiera polska: Warszawa 14 IX 1957.
Osoby (w nawiasach postaci z "Poskromienia złośnicy"): Fred Graham (Petrucchio); Harry Trevor (Baptysta); Lois Lane (Bianca); Ralph, inspicjent; Lilli Vanessi (Katarzyna); Hattie, garderobiana pani Vanessi; Paul, garderobiany pana Grahama; Bill Calhown (Lucentio); Jim i Jack, gangsterzy; Portier;
Harrison Howell; Gremio, Hortensjo, Szmuklerz - aktorzy w "Poskromieniu złośnicy"; Lekarz; Taksówkarz; tancerze, chórzyści.
Akcja rozgrywa się na scenie i za kulisami teatru w Baltimore, w USA, współcześnie.
Akt I. Na scenie teatru w Baltimore Fred Graham - autor, reżyser i aktor w jednej osobie, kończy generalną próbę muzycznej przeróbki Szekspirowskiego "Poskromienia złośnicy". W roli Katarzyny występuje jego była żona, znana aktorka filmowa Lilli Vanessi. Rozwód otrzymali równo przed rokiem. Fred interesuje się teraz inną dziewczyną - pieśniarką kabaretową Lois Lane, której dał właśnie pierwszą dużą szansę, obsadzając ją w roli Szekspirowskiej Bianki.
Na próbie nie ma Billa Calhowna grającego Lucentia; Lois wyjaśnia, że poszedł do lekarza. Chroni go: to przecież jej partner i... przyjaciel od paru lat. Lois jednak nie zdradza się z tym w teatrze, chce bowiem dzięki zainteresowaniu, jakie okazuje jej Fred, zrobić karierę na Broadwayu; dopiero potem będzie czas na afiszowanie się z Billem. Ale kocha go, chociaż wie że to lekkoduch i karciarz. Bill wraca ostatecznie do teatru pół godziny przed premierą, oczywiście - prosto od kart. Przegrał 10 tysięcy dolarów, rewers podpisał... nazwiskiem Freda Trahama, o konsekwencje na razie się nie martwi, chociaż Fred i jego musical to dla niego i dla Lois jedyna okazja wybicia się.
Tymczasem w swych garderobach Fred i Lilli wspominają lata, jakie przeżyli wspólnie. Lilli ma obecnie narzeczonego, wysokiego urzędnika w Waszyngtonie, Harrisona Howella, lecz nadal pamięta, że najpiękniejszy, choć i najtrudniejszy okres jej życia - to małżeństwo z Fredem... Zbliża się początek spektaklu. Po garderoby Freda wtacza się dwóch przesadnie wytwornych dżentelmenów. Reprezentują interesy Mr Hogana, właściciela domu gry, i mając rewers na 10 tysięcy dolarów podpisany przez Freda, pragną zapytać, kiedy mogą liczyć na uregulowanie tej sumy. Ponieważ Fred nie ma o rewersie pojęcia i uważa ich za pomylonych, oburzeni gangsterzy odchodzą na widownię, ale - zapowiadają szybki powrót.
W sąsiedniej garderobie Lilli dostaje wspaniały bukiet, złożony z takich samych kwiatów, jakie otrzymała od Freda w dniu ślubu. A więc pamięta, więc - kocha ją nadal! Bo Lilli kocha go całym sercem ("So In Love") i nie wie na razie, że garderobiany Freda tylko omyłkowo doręczył bukiet do jej garderoby, zamiast do garderoby Lois. Nie wie, bo nie przeczytała jeszcze biletu dołączonego do kwiatów. Wzruszona dziękuje Fredowi za dowód pamięci i sympatii, on zaś za wszelką cenę stara się odebrać jej demaskujący jego prawdziwe intencje bilecik. Niech nie czyta teraz, on zna swój tekst na pamięć: "Dla jedynej kobiety, którą kochałem...". Muszą już wychodzić na scenę, Lilli nie zdążyła przeczytać biletu, lecz Fred - nie zdołał go odzyskać.
Na scenie - "Poskromienie złośnicy". Fred - jako Petrucchio - przyjeżdża ożenić się do Padwy i postanawia wziąć za żonę największą złośnicę w całym mieście, postrach wszystkich mężczyzn - Katarzynę. Petrucchio widzi bowiem, że Katarzyna jest śliczna, wie, że posag ma duży, a co do jej przykrego charakteru, to jest przekonany, że uda mu się poskromić złośnicę. Pierwsza scena przeszła wspaniale, ale przed swoim drugim wyjściem Lilli przeczytała bilet Freda i wie już, dla kogo przeznaczony był jej ślubny bukiet. Wściekła, gra teraz rolę złośnicy nazbyt realistycznie. Bije, szczypie i drapie tak, że Fred-Petrucchio zwraca jej po cichu uwagę, a wreszcie - ponieważ przestrogi nie skutkują, bierze Lilli-Katarzynę, zgodnie z tekstem sztuki, na kolano i sprawia jej na scenie tęgie lanie. Za kulisami kłócą się straszliwie, obwiniając nawzajem o ciężkie pobicie. Lilli dzwoni do swego Harrisona: oświadcza, iż zdecydowała się wyjść za niego, choćby natychmiast, prosi tylko, aby przysłał po nią karetkę pogotowia, znajduje się bowiem w opłakanym stanie. Postanawia też nie wychodzić już więcej na scenę. Zerwie przedstawienie, chociaż to przecież jej ukochany Harrison włożył ciężkie pieniądze w sfinansowanie sztuki.
Fred wie, iż Lilli bywa nieobliczalna. Na szczęście dla niego - powracają dwaj gangsterzy, rozbawieni pierwszym aktem do łez. Fred mówi im, że przypomniał sobie o długu i wpłaci pieniądze z końcem tygodnia, gdy otrzyma utarg z kasy teatru. Oczywiście, o ile sztuka będzie grana, na co się na razie nie zanosi, ponieważ pani Vanessi chce opuścić teatr. Gdyby istotnie do tego doszło, musiałby ludziom zwrócić pieniądze za bilety. Gangsterzy biorą na siebie jego kłopot. Pod groźbą rewolwerów, choć z uśmiechami i komplementami, rozkazują jej grać dalej. A sami, w narzuconych na garnitury elementach Szekspirowskich kostiumów, zabezpieczają obecność Lilli na scenie.
Akt II. Spektakl Szekspirowski toczy się mniej więcej spokojnie - do chwili przyjazdu Mr Harrisona z... karetką pogotowia. Ku zdumieniu zakochanego dyplomaty rzekomo chora Lilli gra dalej. Fred mówi mu, iż wezwanie Lilli - to był tylko kaprys pięknej kobiety, następnym razem każe mu wezwać FBI, bo powie, że gra pod przymusem, każe mu przywieźć sobie ośmiornicę w akwarium... Fred jest pewien swego, mając poparcie sympatycznych gangsterów. Harrison natomiast spotyka za kulisami... Lois. Była kiedyś jego przyjaciółką; wytworny pan prosi ją o dyskrecję ze względu na swe małżeństwo z Lilli. Lois przyrzeka - także we własnym interesie. Ich rozmowę podsłuchuje jednak Bill i robi jej scenę zazdrości; też pomysł - Lois ma już dość jego wiecznych podejrzeń, na swój sposób jest mu przecież całkowicie wierna ("Always True to You in My Fashion").
Lilli powraca ze sceny i wypłakuje się Harrisonowi z krzywd, jakich doznała od Freda. Narzeczony pociesza ją: wydał już wszelkie dyspozycje dotyczące ich ślubu, roztacza wizje ich małżeńskiego życia - tak nudnego i pustego, że Lilli wstydzi się przed Fredem, który słucha tego i kpi z Harrisona w żywe oczy. Czeka więc Lilli spokojne życie: bez burz, to prawda, lecz i bez żadnych szaleństw, bez niespodzianek... Gangsterzy dzwonią tymczasem do swego szefa, Mr Hogana, i dowiadują się, iż Mr Hogan podczas dyskusji z przyjacielem został przeniesiony na tamten świat. Rewers zatem traci ważność, Fred ma szczęście, ich rola skończona... Czy to szczęście? Teraz nikt już nie może zatrzymać Lilli w teatrze, pakuje walizkę i wychodzi. Wychodzą także gangsterzy, zadowoleni ze sztuki; oczytani ludzie - osiem lat spędzili w czytelni chicagowskiego więzienia i wiedzą, że Szekspir, to jest ktoś! ("Brush Up Your Shakespeare").
A Fred? Gra dalej Petrucchia, ale bez przekonania, bo wie, że gdy za chwilę zawoła swoją Kasię - Kasia już nie wejdzie na scenę. Myli się jednak: Katarzyna wraca. Jest już na scenie, blisko niego, i z prawdziwym, szczerym uśmiechem przebaczenia i miłości śpiewa finałową piosenkę Kasi: "Ach, wstydzić muszę się za moją płeć, co szuka wojny, gdy chce pokój mieć" ("I Am Ashamed That W omen Are So Simple")...
"Daj buzi, Kate!" to pierwszy musical amerykański, który zrobił karierę na kontynencie europejskim. Być może, połączenie akcji ze sztuką Szekspira, stanowiącą niejako kontrapunkt właściwego konfliktu, przybliżyło temat Europejczykom, zresztą - muzyka również jest tu konglomeratem różnych motywów i rytmów, od typowo amerykańskich ("Too Darn Hot") aż po typowo europejskie (wiedeński walc "Wunderbar"). Piosenki Cole Portera są jak zwykle zabawne, błyskotliwe - wiele z nich zyskało ogromną popularność, choćby "So in Love", "Wunderbar", "Brush Up Your Shakespeare". W 1953 przeniesiono "Kiss Me, Kate" na ekran (reż. George Sidney; grali: Kathryn Grayson, Howard Keel i Ann Miller).
Libretto przetłumaczyli Antoni Marianowicz i Janusz Minkiewicz; sceny z "Poskromienia złośnicy" cytowane są przez nich w przekładzie Józefa Paszkowskiego. Pierwszą polską Kasią była Ewa Krasnodębska, Fredem - Witold Kałuski.
Źródło: Przewodnik Operetkowy Lucjan Kydryński, PWM 1994
Ukryj streszczenie
