Opera w 4 aktach; libretto: Temistocle Solera.
Prapremiera: Mediolan 9 III 1842.
Premiera polska: Lwów 1850 (wersja niemiecka), Warszawa 1854 (wersja
polska).
Osoby; Nabuchodonozor (Nabucco), król Babilonu - baryton; Fenena, jego córka - sopran; Izmael, siostrzeniec Sedecjasza, króla Jerozolimy - tenor; Zachariasz, najwyższy kapłan żydowski - bas; Abigail - sopran; Arcykapłan Baala - bas; Abdallo, służący Nabucca - tenor; Anna (w innej wersji Rachel), siostra Zachariasza - sopran; kapłani, Żydzi, lud babiloński.
Akcja rozgrywa się w Babilonie i Jerozolimie w 587 r. p.n.e.
Akt I. Na dziedzińcu świątyni jerozolimskiej lud błaga Boga o ratunek przed zbliżającą się armią babilońską, którą prowadzi król Nabuchodonozor. Hebrajczycy spodziewają się, że zakładniczką pokoju zostanie znajdująca się wśród nich Fenena, córka Nabucca. Uwolniła ona z niewoli babilońskiej młodego księcia Izmaela i wraz z nim uszła do Jerozolimy. Na czele zbrojnego oddziału babilońskiego wkracza na dziedziniec Abigail - pierworodna, lecz nielegalna córka króla Babilonu. Ona także kocha Izmaela i teraz triumfuje, widząc swoją rywalkę, Fenenę, zdaną wraz z Izmaelem na jej łaskę. Pojawia się też Nabucco, grożąc śmiercią wszystkim Żydom. Nie słucha próśb Zachariasza i zamierza się mieczem na Fenenę. Szczęściem w ostatniej chwili osłania ją Izmael, zaś Nabucco, poznawszy swą córkę, w porywie ojcowskiej czułości bierze ją w ramiona. Zarazem jednak przysięga ukarać srogo naród żydowski.
Akt II. Odsłona 1. Abigail nie posiada się z gniewu, że król na czas swojej nieobecności w Babilonie powierzył władzę nie jej, lecz Fenenie. Gdy więc Arcykapłan Baala, oburzony życzliwością Feneny dla Żydów, proponuje Abigail królewską koronę, młoda dziewczyna podchwytuje tę myśl z zachwytem. Postanawiają wspólnie rozpuścić między ludem wieść, że Nabucco zginął na wojnie, i wprowadzić Abigail na tron.
Odsłona 2. W innej części królewskiego pałacu stary Zachariasz modli się, aby Bóg oświecił jego umysł. Lud żydowski jest przekonany, że Izmael to zdrajca; jedynie Zachariasz i jego siostra, Anna, wierzą w dobrą wolę Izmaela i Feneny. Pałacowy sługa, Abdallo, wpada z wieścią o śmierci Nabucca. W ślad za nim wkracza Abigail wraz z Arcykapłanem Baala, pragnąc odebrać Fenenie królewską koronę. Wtem nieoczekiwanie pojawia się wśród zebranych Nabucco i wkłada koronę na swe skronie. Ogarnięty szałem, żąda, aby wszyscy oddali mu hołd jako bogu. Zachariasz nieustraszenie sprzeciwia się temu, a i córka Nabucca, Fenena, daje się poznać jako wyznawczyni wiary izraelskiej. Gdy Nabucco brutalnie nalega na oddanie mu czci boskiej, grom z niebios powala go na ziemię. Triumfująca Abigail stroi się w królewskie szaty.
Akt III. Odsłona 1. We wspaniałych wiszących ogrodach Babilonu Abigail jako władczyni zasiada na tronie. Arcykapłan uzyskuje od niej wyrok śmierci na Fenenę i wszystkich Żydów. Aby spowodować zagładę plemienia izraelskiego, Abigail wykorzystuje zręcznie słabość Nabucca, którego umysł uległ zamroczeniu. Kiedy jednak król dowiaduje się, że i Fenena ma ponieść śmierć, odmawia zatwierdzenia wyroku. Wówczas Abigail rozkazuje go uwięzić.
Odsłona 2. Żydzi siedzący nad wodami Babilonu skarżą się gorzko na swój los z dala od ukochanej ojczyzny. Zachariasz dodaje im otuchy i zaręcza, iż lew Judy w końcu odniesie zwycięstwo (chór "Va pensiero").
Akt IV. Odsłona 1. Z głębokim smutkiem rozmyśla Nabucco o Fenenie, którą ujrzał przez okno prowadzoną na miejsce stracenia. W tej tragicznej chwili błaga o pomoc Jehowę, Boga Izraela. Obłęd ustępuje i Abdallo na rozkaz swego pana przynosi mu miecz.
Odsłona 2. U wejścia do świątyni Baala Arcykapłan oczekuje skazańców. Fenena, umocniona na duchu przez Zachariasza, żegna się ze światem. Zanim jednak Arcykapłan rozpoczął krwawą ofiarę, pojawia się groźny Nabucco. W tym momencie rozlatuje się na kawałki posąg Baala i rani śmiertelnie Abigail. Chcąc odkupić swe przewinienia, w ostatniej chwili życia prosi ona o połączenie małżeńskim węzłem Feneny z Izmaelem i umiera z imieniem Jehowy na ustach. Wzruszony Nabucco wspaniałomyślnie darowuje wolność wszystkim Żydom, zaś Zachariasz intonuje pochwalny hymn na cześć potężnego Jehowy.
Zanim świetne sukcesy "Rigoletta", "Trubadura" i "Traviaty" rozsławiły imię Verdiego po świecie, był on już osobistością znaną na terenie swego ojczystego kraju. Należał do tych nielicznych wybrańców losu, którzy zdobywają wielki rozgłos od razu, w pierwszej fazie działalności artystycznej. Popularność Verdiego wypływała w owym okresie nie tylko z jego osiągnięć kompozytorskich. Większość jego wczesnych dzieł mimo pięknych poszczególnych fragmentów nie przedstawiała jeszcze od strony artystycznej zbyt wysokiej wartości, pozostając przy tym pod silnym wpływem zitalianizowanego Niemca, Simona Mayra, oraz Vincenza Belliniego. Jednak udział Verdiego w ruchach wyzwoleńczych i patriotyczna treść jego oper bardziej niż sama muzyka jednały mu sympatię rodaków.
Do najwybitniejszych dzieł Verdiego z tego okresu należy "Nabuchodonozor", zwany z włoska "Nabucco". Opera ta wywoływała na widowni tak burzliwe demonstracje patriotycznie nastawionej publiczności, że władze austriackie zakazały w końcu jej wystawiania na okupowanych przez siebie terenach Włoch. Po pierwszych sukcesach usunęły "Nabucca" na długie lata w cień późniejsze, znacznie doskonalsze dzieła Verdiego. Ostatnio jednak znów przypomniano sobie o tej efektownej i melodyjnej operze (w 1983 r. także na scenie Opery Śląskiej).
Źródło: Przewodnik Operowy Józef Kański, PWM 1997
Ukryj streszczenie
