Przedstawienia

Komedia w trzech aktach (w tekście dwie jednoaktówki, grywane czasem oddzielnie).
Obsada: 11 ról męskich, 6 kobiecych.
Miejsce akcji: Gabinet dyrektora teatru. Pokój mieszkalny w leśniczówce. Poddasze wiejskiej chałupy. Piwnica zburzonego domu.
AKT I
Dyrektor "Małego zwierciadła" zakreślił swojemu teatrowi wyraźną linię artystyczną. Teatr wystawia sztuki jednoaktowe, starannie dobierając re­pertuar, który ma stawiać przed widzem problemy, niepokoić go, głęboko poruszać. Uzyskuje się to poprzez bardzo staranny, realistyczny sposób grania utworów dramatycznych.
Dyrektor przeżywa rozterkę. Jego autor przyniósł sztukę, w której bohater wysadza w powietrze miasto, by na miejscu wznieść nową, piękną siedzibę ludzką. Pod gruzami ginie tragicznie jego ukochana. Dyrektora kusi śmiały pomysł, mimo że drażni go swoją nierealistyczną fantastyką. Zapala do niego swoich współpracowników, gotowych już na wrzesień przygotować premierę. Nie umie jednak przekonać głównej aktorki teatru, swojej ukochanej, Lizelotty, z najwyższą niechęcią odtrącającej tę sztukę. Aprobuje ona za to krótkie impresje innego autora, "Chłopca z deszczu", odrzucane przez Dyrektora, który nie wyobraża sobie, jak można by w teatrze pokazać na przykład dziecięcą krucjatę z polskimi znakami na hełmach, z ogniem świętego zapału w oczach, milcząco przesuwającą się przez scenę...
Drugą życiową pasją Dyrektora poza teatrem są sny, które zbiera wśród całego otoczenia, naukowo klasyfikuje i segreguje jako wyrazy podświadomych tęsknot i niedosytów ludzkich.
AKT II
W "Małym Zwierciadle" odbywa się właśnie próba generalna dwu jednoaktówek: "Matki" i "Powodzi".
MATKA
Wśród borów, w leśniczówce, mieszka troje ludzi: młody leśniczy z żoną, miejscową nauczycielką, i jej matką, wdową po gajowym. Leśniczy był niegdyś na uniwersytecie, lecz przerwał studia i uciekł w leśne głusze przed życiem, któremu nie umiał podołać. Obecnie pracuje, troszczy się o żonę i dom. Niekiedy jednak wpada w dziwne, prawie letargiczne zadumy. Długie chwile patrzy wówczas przez okno lub gra na pianinie.
Pewnego dnia pod nieobecność młodych z pociągu zatrzymanego przez zaspy śnieżne zjawia się podróżna, piękna, światowa dama. Gościny udziela jej prowadząca gospodarstwo matka nauczycielki. Nieznajoma pani poznaje w fotografii leśniczego swojego dawnego przyjaciela i ukochanego, Tomasza, studenta prawa. W jej sercu odżywają dawne, może nigdy nie pogrzebane uczucia. Pragnie zobaczyć się z odnalezionym.
Teraz występuje matka. Ona również rozpoznała panią na podstawie fo­tografii spoczywającej w szufladzie zięcia. Twardo staje na straży szczęścia córki. W swoich silnych rękach ona trzyma cały dom i nie pozwoli go zburzyć. Jest pewna, że z marami wspomnień da sobie radę, boi się żywych ludzi...
Pani ulega jej woli i odjeżdża bez widzenia się z leśnikiem.
Zwycięska matka drwiąco patrzy na zamyślonego zięcia wyglądającego przez okno na pusty, ośnieżony las...
POWÓDŹ
Mieszkańcy nadrzecznej chaty, Andrzej z żoną Anną, przeżywają chwile przedśmiertelnej trwogi. Wraz ze staruszkiem ojcem i maleńkim dzieckiem schronili się przed powodzią na strych swojego domu. Przybierająca woda powoli sięga dachu. Zapada mrok.
Andrzej wie, że trzeba uratować przynajmniej dziecko. Poleca żonie uło­żyć je w korycie, do którego przymocuje się zapaloną latarnię, aby w osta­tecznym momencie zepchnąć je na wodę z nadzieją, że ktoś maleństwo ocali. Nagle przybywa nieoczekiwana pomoc. Jest to ratunkowe czółno, nałado­wane przerażonymi ofiarami katastrofy. Ratownicy są skłonni zabrać matkę z dzieckiem, ostatecznie decydują się wziąć i Andrzeja, jako sprawnego wod­niaka, bo ich siły już opuszczają.
Stary ojciec nie pojmuje grozy sytuacji. Instynktownie chwyta burtę od­pływającego, przeciążonego do ostateczności czółna. Nie chce zostawać sam. Andrzej uderzeniem wiosła strąca dłonie ojca. Staremu zagląda w oczy śmierć. Samotnie i bezsilnie brzmi jego głos nawołujący syna.
AKT III
W piwnicach zburzonego domu, wśród gruzów, znalazły przytułek ocalałe resztki teatru "Małe Zwierciadło". Schorowany, postarzały Dyrektor, jego gospodyni, pani Laura, mechanik Montek i woźny marzą o uruchomieniu swojego teatrzyku.
Zmęczony całodzienną krzątaniną Dyrektor usypia. Wtedy zjawiają się ci, których bezimienne groby zalegają miasto. Bo poza granicą zmysłowych doznań scena ta jest siedzibą "Teatru Snów", który grywał i gra dalej wszystkie nie dopowiedziane treści realistycznego "Małego Zwierciadła". Oto na pozór zwycięska Matka pokonana widmami wspomnień wyrzu­ca Pani jej ciągłą obecność w swoim domu. Oto Andrzej w najgłębszej udręce zwierza się smutnemu Leśniczemu, że choć rozgrzeszył go sędzia ksiądz, słyszy wśród nocy głos pozostawionego wśród powodzi ojca. Na cenie tego teatru są grywane mgliste impresje "Chłopca z deszczu". Prze­suwa się pochód polskich dzieci z motyką idących na słońce - ten obraz dyrektor przyjmuje z głębokim wzruszeniem, ale i wewnętrznym buntem.. Z gałęzią kwitnącej jabłoni pojawia się Lizelotta. Jej imienia nikt dotąd nie ważył się wspominać przy osieroconym kochanku. Dyrektor osuwa się na fotel. Wezwany lekarz stwierdza śmierć. Teraz "Teatr Snów" może już na zawsze przyjąć go w swoje grono...
Widziadła usuwają się, bo w drzwiach stanęli żywi ludzie z "Małego Zwier­ciadła", przybywając do swojego Dyrektora...

Ukryj streszczenie