Przedstawienia

Opera komiczna w 2 aktach; libretto: Lorenzo da Ponte.
Prapremiera: Wiedeń 26 I 1790.
Premiera polska: Poznań 1933 (Lwów 1927 ?).
Osoby: Fiordiligi - sopran; Dorabella - mezzosopran; Despina - sopran; Guglielmo - baryton; Ferrando - tenor; Don Alfonso - bas; żołnierze, służba, goście weselni.
Akcja rozgrywa się w Neapolu w XVIII w.
Akt I. Odsłona 1. Dwaj młodzi oficerowie, Guglielmo i Ferran­do, wysławiają urodę, wdzięk oraz cnotę swych bogdanek - Fiordiligi i Dorabelli. Starszy od nich i sceptycznie do piękniej­szej połowy ludzkiego rodu nastawiony Don Alfonso podrwiwa z ich zapału i utrzymując, że na kobiecą wierność nigdy nie można liczyć, proponuje zakład: niechaj młodzieńcy zgodzą się wystawić swe narzeczone na próbę, a z pewnością przekonają się o ich niestałości. Ferrando i Guglielmo, pewni uczuć obu dziewcząt, chętnie przyjmują zakład.
Odsłona 2. Don Alfonso przystępuje do wprowadzenia w ży­cie zamierzonego planu. Udaje się do domu Fiordiligi i Dorabelli, aby je zawiadomić, że ich narzeczeni otrzymali rozkaz natychmiastowego stawienia się w pułku, który właśnie wyru­sza na wojnę (aria "Vorrei dir"). Dziewczęta są zrozpaczone i gdy zjawiają się Guglielmo i Ferrando, następuje wzruszająca scena pożegnania, ujęta w formę wspaniałego kwartetu.
Odsłona 3. Obie siostry tęsknią za swymi narzeczonymi i z oburzeniem odrzucają radę pokojowej Despiny, aby w in­nym towarzystwie poszukały nieco pociechy i rozrywki (aria Dorabelli "Ach, scostati"). Don Alfonso jednak sam zamierza im owo towarzystwo narzucić i - przekupiwszy uprzednio Despinę - wprowadza do ich domu dwóch wielce przystojnych i bogatych Albańczyków, którzy natychmiast poczynają zalecać się do Fiordiligi i Dorabelli. Obu siostrom nie przychodzi oczy­wiście do głowy, że ci rzekomi Albańczycy to Ferrando i Gu­glielmo, z których każdy w przebraniu zaleca się do narzeczo­nej swego przyjaciela, aby w ten sposób wypróbować ich sta­łość i wierność. Fiordiligi (aria "Come scoglio") i Dorabella wy­chodzą jednak zwycięsko z pierwszej próby i, ku skrytej ra­dości Ferranda i Guglielma, odrzucają zaloty rzekomych Albań­czyków.
Odsłona 4. Nie jest w stanie wzruszyć dziewcząt nawet fakt, że obaj egzotyczni goście, zrozpaczeni ich nieczułością zażywa­ją truciznę, której skutek - jak stwierdza przebrana za lekarza Despina - zniweczyć może tylko pocałunek.
Akt II. Odsłona 1. Po długich namowach Despiny Fiordiligi i Dorabella godzą się na chwilę rozmowy z "Albańczykami".
Odsłona 2. Obie siostry ulegają w końcu gorącym namowom i miłosnym zaklęciom rzekomych egzotycznych przybyszy i osta­tecznie nawet zgadzają się ich poślubić. Ferrando i Guglielmo są oczywiście zrozpaczeni niewiernością swych bogdanek, lecz Don Alfonso pociesza ich, że Fiordiligi i Dorabella nie są w gruncie rzeczy gorsze od innych, bowiem "cosi fan tutte" - tak czynią wszystkie.
Odsłona 3 - finał. Następuje arcyzabawna scena zaślubin Fiordiligi i Dorabelli z Albańczykami, którzy w momencie, gdy przebrana za notariusza Despina podsuwa im do podpisania kontrakty ślubne, wymykają się na moment, by zaraz pojawić się znowu, lecz już jako wracający z wojny Ferrando i Gugliel­mo. Czynią oni oczywiście gorzkie wyrzuty swym wielce skon­fundowanym narzeczonym, lecz znowu Don Alfonso uspokaja ich wzburzenie - i wszystko kończy się szczęśliwie.
"Cosi fan tutte", opera dużych rozmiarów, pisana na zamówienie cesarza Józefa II, powstała w rekordowo szybkim tempie; pre­miera, którą zgodnie z ówczesnym obyczajem dyrygował sam kompozytor, odbyła się w wiedeńskim Teatrze Dworskim. Su­kces był znaczny - już w tym samym sezonie powtórzono ją dziesięć razy, co w tamtych czasach było liczbą dość wysoką. Jeżeli "Don Juan" jest potężną tragedią, nie pozbawioną akcentów burleskowych, jeżeli "Wesele Figara" nazwać trzeba komedią cha­rakterów na wielką skalę, a "Uprowadzenie z seraju", choć okre­ślone jako singspiel, wyposażone zostało szczodrze w mo­menty pełne lirycznych uczuć i nastrojów, to "Cosi fan tutte" jest najczystszej wody operą buffa, gdzie cała treść służy jedynie dobrej rozrywce i zabawie.
Źródło: Przewodnik Operowy Józef Kański, PWM 1997

Ukryj streszczenie