Balet fantastyczny w 1 akcie. Libretto i choreografia: Marius Petipa (Janina Jarzynówna-Sobczak); muzyka: Aleksandr Głazunow; scenografia: Piotr Lambini (dekoracje) i Jewgienij Ponomariew (kostiumy - Karol Gajewski).
Prapremiera: Petersburg 7 II 1900, Teatr w Ermitażu.
Premiera polska: Gdańsk 15 III 1952, Studio Operowe przy Filharmonii Bałtyckiej.
Osoby: Zima - Aleksiej Bułgakow (Zenon Kaszubski jako Ziemowit); Szron - Anna Pawłowa; Lód - Julia Siedowa (Zygmunt Kamiński); Grad - Wiera Triefilowa (Rajmund Sobiesiak); Róża - Olga Prieobrażenska (Krystyna Gruszkówna jako Wiosna); Kłos żyta - Matylda Krzesińska; Faun - Michaił Obuchow; Bachantka - Maria Petipa (Krystyna Gruszkówna jako Jesień); Bachus - Paweł Gerdt; płatki śnieżne, dwa pioruny, Zefir, Jaskółka, ptaki, kwiaty, kłosy, gnomy, najady, satyry, bachantki, fauny.
Na białym pagórku lodowym, wśród wirujących płatków śnieżnych króluje Zima w otoczeniu Szronu, Gradu, Lodu i Śniegu (walc). Z lasu wychodzą dwa Pioruny, krzeszą ogień i podpalają chrust. Płomienie ogniska przepędzają Zimę i jej orszak. Wzgórze pokrywa się kwiatami, wśród nich wesoło tańczy Zefir. Wchodzi Wiosna z orszakiem ptaków i kwiatów. Słońce świeci coraz jaśniej. Złociste kłosy pokrywają ziemię, tańczą bławatki i maki oraz najady, a następnie Kłos żyta. Rozlegają się dźwięki piszczałki. Wbiegają fauny i satyry; Faun usiłuje porwać Kłos żyta, któremu śpieszy na ratunek Zefir. Satyry i fauny zapadają się pod ziemię. Wzgórze zamienia się w altankę z winnej łozy, liście opadają z drzew. Odbywa się święto winobrania. Bachantki i satyry wciągają wszystkich w szalony wir tańca. Na niebie pojawiają się gwiazdy.
Balet "Pory roku" to typowe XIX-wieczne divertissement, utrzymane w pogodnym, niefrasobliwym nastroju. Zmienność aury i krajobrazu jest pretekstem do pokazania efektownych tańców solowych i zespołowych w wykonaniu postaci symbolizujących zjawiska i twory przyrody lub istoty fantastyczne. Muzyka nie pretenduje do oddania nastroju poszczególnych pór roku, stanowi jedynie tło ewolucji tanecznych, różnicując je za pomocą efektów kolorystycznych. Balet ten wystawiany był często w teatrach ZSRR lub na pokazach szkół baletowych w całości lub we fragmentach. W Gdańsku wystawiono tylko dwa obrazy baletu: "Jesień" i "Zimę"; przy tym, by ukazać zmagania człowieka z przeciwnościami zimy, wprowadzono nową postać - Dziewczynę (I. Płużkiewicz).
F. Ashton użył fragmentów tej muzyki, uzupełnionej "Walcem koncertowym nr 1" oraz "Mazurkiem fortepianowym" A. Głazunowa (w ork. R. Irvinga) do baletu "Urodzinowy podarunek" ("Birthday offering"), wystawionego w Covent Garden w Londynie 5 V 1956, sc. A. Levasseur, dla uczczenia 25. rocznicy założenia Sadler's Wells Ballet, z udz. M. Fonteyn, B. Grey, N. Neriny, S. Beriosovej, M. Somesa, D. Blaira i A. Granta. W całości "Pory roku" Głazunowa wystawił J. Cranko ze Stuttgarter Ballett 8 XI 1961.
Temat cyklu zmian zachodzących w przyrodzie w ciągu roku był treścią innych jeszcze baletów, np.:
"Cztery pory roku" ("Les quatre saisons"), chor. J. Perrot, Londyn 1848, His Majesty's Theatre.
Źródło: Przewodnik Baletowy Irena Turska, PWM 1997
Ukryj streszczenie
