Przedstawienia

Czas akcji: druga połowa XX wieku.
Miejsce akcji: nieokreślone.
Obsada: 1 rola kobieca.
Druk: "Dialog" nr 10/1971.

Monodram.

Monolog wewnętrzny aktorki. Gwiazda przedstawia dylematy, przed którymi staje aktor, wątpliwości natury etycznej, problemy z własną tożsamością; zmusza widza do zastanowienia się nad istotą aktorstwa. Grała w swoim życiu setki ról: wcielała się w postaci królowych, szlachetnych dziewic i prostytutek. Nosiła setki sukien - "z jedwabiu, żywej wełny, kretonu, perkalu, z worka, atłasu, rypsu" - i fryzur. Występowała w spodniach, w pasiaku i nago ("Ubieram to, co ludzkość nosiła"). Dziś zdziera suknie, peruki i maski. Kim jest naprawdę? "Niektóre suknie przesiąkły potem, łzami, zapachem winy i upodlenia". Czyimi? Aktorki czy postaci? Gdzie przebiega granica między prawdą i iluzją? "Jestem tylko aktorką, troszkę się zagrałam, w pobliżu nie ma żadnego realnego dziecka i ani mi się śni mieć jakieś realistyczne dziecko". Grała staruszkę w domu starców. Czy grała też więźniarkę? Kto został skopany i opluty w czasie przesłuchania? Aktorka czy jedna z jej bohaterek? A może obie? "Gram własnym życiem, Twarzą".
Czy odgrywa to, co przeżyła? Czy trzeba przeżyć, by zagrać? "Wielu rzeczy nie przeżyłam, bo po nich nie można grać. Nie można przeżyć wielu rzeczy. Po nich umiera się, a nie gra". Czy zawód aktora jest moralnie dwuznaczny? "Nie kłamię. Ja tylko ubarwiam prawdę. Mój zawód jest taki. Zawsze tylko na podobieństwo".
Aktorka nieustannie myśli o publiczności. Chce ją wzruszać ("Scenariusze były prymitywne, ale ludzie płakali. A o to właśnie chodzi"). Nie gani publiczności za to, że w teatrze szuka przede wszystkim rozrywki. Zastanawia się, czego oczekują od niej widzowie: "Czego duszo ciekawa pragniesz. Ciepła? Tego ci dać nie mogę". Ma wrażenie, że przestała należeć do siebie:
"W końcu jestem własnością
Publiczną.
Budzę się przerażona
W pełnym makijażu
Na wznak
W lesie przy źródle
W koszarach bursach
Na scenie w atelier".

Ubóstwiana przez publiczność gwiazda jest kobietą z krwi i kości. Musi jeść, pić i wydalać. Śpi, budzi się, ziewa, przeciąga się, chrząka, płucze gardło.
"Gwiazda wstaje.
Idzie na stronę.
Tam na stronie płucze sobie zęby.
Wypluwa wodę za kulisy
(by nie urazić plenum titulum publiczności w jej poczuciu estetyki)".

Gwiazda kocha teatr, lecz nie zgadza się na to, by jej życie było "tylko krótkim przeczołganiem się przez scenę teatralną, bez znaczenia i przedłużenia".

Ukryj streszczenie